Bezpieczeństwo żywności i żywienia w obiektach turystyki wiejskiej
Przepisy regulujące działalność w zakresie produkcji i obrotu żywnością
Wszelkie obowiązki podmiotu prowadzącego działalność w zakresie produkcji i obrotu żywnością reguluje ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2023 r. poz. 1448) oraz przepisy wykonawcze, w szczególności Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
(WE) nr 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych.
Rejestracja podmiotu prowadzącego działalność gastronomiczną
Rejestracji podlega tylko i wyłącznie turystyka wiejska, która produkuje i wydaje posiłki gastronomiczne. Zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, przygotowanie żywności odbywa się w pomieszczeniach wyłącznie do tego celu przeznaczonych, z dostępem jedynie dla pracowników przygotowujących posiłki. Możliwe jest przygotowanie posiłków na miejscu lub korzystanie z cateringu, porcjowanego w obiekcie.
Wymagania dotyczące pomieszczeń gastronomicznych
W przypadku przygotowywania posiłków w obiekcie, należy zapewnić odpowiednio wyposażoną kuchnię, zmywalnię naczyń, pomieszczenia magazynowe oraz ewentualne pomieszczenia pomocnicze (np. szatnia, pomieszczenie porządkowe). Gdy posiłki dostarczane są w formie cateringu, należy zapewnić pomieszczenie do przyjęcia cateringu oraz zmywalnię naczyń.
Ocena zgodności z przepisami przez Państwową Inspekcję Sanitarną
Ostateczną ocenę zgodności pomieszczeń oraz układu funkcjonalnego obiektu z przepisami prawa żywnościowego przeprowadza Państwowa Inspekcja Sanitarna.
Obowiązek wdrożenia systemu HACCP
Przedsiębiorca prowadzący działalność żywieniową jest zobowiązany do opracowania i wdrożenia systemu bezpieczeństwa żywności HACCP, zgodnie z art. 5 ust. 1 Rozporządzenia 852/2004. Zasady HACCP obejmują opracowanie, wykonanie i utrzymanie stałych procedur związanych z bezpieczeństwem żywności.
Procedura zatwierdzenia zakładu przez Państwową Inspekcję Sanitarną
Aby rozpocząć działalność w zakresie produkcji i obrotu żywnością, należy uzyskać zatwierdzenie i wpis do rejestru przez organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej. W tym celu podmiot musi złożyć wniosek do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (PSSE) co najmniej 14 dni przed rozpoczęciem działalności. Wniosek można pobrać ze strony PSSE lub bezpośrednio w jej siedzibie.
Wymogi formalne wniosku o zatwierdzenie
Wypełniony wniosek o zatwierdzenie powinien zawierać:
dane wnioskodawcy (imię, nazwisko, numer PESEL lub nr paszportu),
zakres i rodzaj planowanej działalności, w tym rodzaj żywności,
lokalizację zakładu.
Po złożeniu wniosku przeprowadzana jest kontrola urzędowa przez przedstawicieli Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Wydanie decyzji przez Państwową Inspekcję Sanitarną
Po przeprowadzeniu kontroli wydawana jest decyzja zatwierdzająca zakład lub decyzja warunkowego zatwierdzenia, a w razie niezgodności – odmowa wpisu do rejestru. W dniu kontroli zakład musi spełniać wszystkie wymagania prawa żywnościowego.
Zasady dotyczące użytkowania kuchni przez klientów
W przypadku, gdy obiekt udostępnia klientowi powierzchnię do samodzielnego przygotowywania posiłków (np. kuchnię lub aneks kuchenny), nie ma obowiązku uzyskiwania wpisu do rejestru przez Państwową Inspekcję Sanitarną (art. 63 ust. 2 pkt 4 ustawy).
Obowiązki przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie żywienia zbiorowego
Przedsiębiorca musi zapewnić:
bezpieczeństwo żywności produkowanej, przechowywanej lub sprzedawanej,
śledzenie pochodzenia produktów (traceability),
bezzwłoczne powiadamianie organów w przypadku podejrzenia, że żywność jest niebezpieczna,
systematyczną ocenę procedur kontroli wewnętrznej w systemie HACCP,
utrzymanie pomieszczeń gastronomicznych w odpowiednim stanie sanitarnym,
przestrzeganie wymogów higieny w produkcji, przetwarzaniu i dystrybucji żywności.
Kary za brak zatwierdzenia i wpisu do rejestru
Zgodnie z art. 103 ust. 4 ustawy, przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność w zakresie produkcji i obrotu żywnością bez uzyskania zatwierdzenia i wpisu do rejestru, podlegają karze pieniężnej w wysokości od 1000 zł do 5000 zł.
