Z końcem października Mazowiecka Regionalna Organizacja Turystyczna zakończyła realizację projektu pt. „Tradycja mazowieckiej wsi dla turystyki i edukacji”. Projekt był współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. To kolejny projekt związany z rozwojem i promocją turystyki wiejskiej na Mazowszu, ale tym razem poświęcony pasjonatom, ludziom kultywującym w różny sposób tradycje mazowieckiej wsi.
Jego celem projektu jest promocja i upowszechnienie tradycji mazowieckiej wsi w kontekście jej potencjału dla kreowania oferty turystycznej oraz w kontekście wspierania edukacji regionalnej na Mazowszu. Projekt posiada dwa równorzędne komponenty: turystyczny i edukacyjny.
Aspekt turystyczny dotyczy ujęcia i prezentacji dziedzictwa kulturowego mazowieckiej wsi jako magnesu przyciągającego turystów wybierających Mazowsze jako kierunek krótkoterminowych ciekawych podróży i atrakcyjnego wypoczynku, co jest odpowiedzią na trendy, które ujawniły się w epoce pandemii Covid-19, kiedy wielu turystów wybrało bezpieczną lokalność i ukierunkowało swoje zainteresowania na atrakcje turystyczne na obszarach wiejskich z daleka od tłumów, 46% zwracało uwagę na lokalną kuchnię, a 37% na unikalne i ciekawe dziedzictwo.
Aspekt edukacyjny operacji dotyczy przekazywania i upowszechniania wiedzy o mazowieckich tradycjach, historii, obyczajach, obrzędach dzieciom i młodzieży z mazowieckich szkół podstawowych i średnich. Rezultaty operacji dostarczone nauczycielom (m.in. wideo-wywiady promocyjne, filmy promocyjne, artykuły, przewodnik) pozwolą im na zaplanowanie wycieczek szkolnych, a także będą dodatkowym wsparciem dydaktycznym podczas realizacji lekcji z zakresu edukacji regionalnej.
W ramach projektu powstały:
Przewodnik „Tradycje mazowieckiej wsi” dostępny w formie drukowanej i cyfrowej
Przewodnik turystyczno-edukacyjny po najciekawszych miejscach, gdzie można zobaczyć i poznać ludzi kultywujących i odtwarzających tradycje w różnych przejawach.
Przewodnik został przygotowany w nowatorski sposób, odmienny od klasycznych publikacji tego typu, m.in. tam gdzie to możliwe ukazując tematykę poprzez ludzi i ich pasje poprzez wykorzystanie formuły storytellingu.
Na publikację złożyło się łącznie 12 autorskich opowieści opisujących ciekawe miejsca, w których można zobaczyć i doświadczyć tradycji przejawiających się w postaci m.in.: rękodzieła, muzyki, tańca, kulinariów, produktów tradycyjnych i regionalnych, programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży oraz innych, które zostaną zidentyfikowane w pierwszym etapie inwentaryzacji. Miejsca te obejmą m.in.: gospodarstwa agroturystyczne, muzea, izby regionalne, prywatne kolekcje, skanseny, inne atrakcje turystyczne, etc.
Wszystkie miejsca pokazane zostały przez pryzmat ludzi – pasjonatów, których pasją jest kultywowanie i ochrona niematerialnego i materialnego dziedzictwa mazowieckiej wsi, tradycyjnej kultury – twórców ludowych, uprawiających tradycyjne formy rękodzieła, przedstawicieli ginących zawodów, muzyków, członków kapel ludowych, zespołów ludowych, gestorów obiektów turystyki wiejskiej, ekoturystycznych, agroturystycznych, zarządzających/opiekujących się tymi ciekawymi miejscami etc.
Cykl wideo-wywiadów z twórcami ludowymi, pasjonatami, ciekawymi osobami –
12 autorskich wideo-wywiadów, opowieści opisujących atrakcyjne miejsca kultywujące tradycje zlokalizowane na Mazowszu, w których można zobaczyć i doświadczyć tradycji przejawiających się w postaci m.in.: rękodzieła, muzyki, tańca, kulinariów, produktów tradycyjnych i regionalnych, programów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży oraz innych, które zostaną zidentyfikowane w pierwszym etapie inwentaryzacji.
Wszystkie miejsca zostały pokazane przez pryzmat ludzi – pasjonatów, których pasją jest kultywowanie i ochrona niematerialnego i materialnego dziedzictwa mazowieckiej wsi, tradycyjnej kultury – twórców ludowych, uprawiających tradycyjne formy rękodzieła, przedstawicieli ginących zawodów, muzyków, członków kapel ludowych, zespołów ludowych, gestorów obiektów turystyki wiejskiej, ekoturystycznych, agroturystycznych, zarządców/opiekunów miejsc, właścicieli kolekcji, eksponatów etc.
Zrealizowane wideo-wywiady mają wieloaspektowy charakter – z jednej strony pokazują kulturę, tradycje, ich historię i dzień dzisiejszy, cechy charakterystyczne, potencjał, ciekawostki, a z drugiej strony promują ofertę turystyczną i edukacyjną danego miejsca.
Filmy promocyjne
Prezentują poszczególne miejsca, atrakcje, w których kultywowane są tradycje (w postaci rzemiosła, muzyki, tańca, kulinariów etc.) ukazane przez pryzmat ludzi, zaangażowanych w pielęgnowanie tych tradycji.
Filmy z jednej strony są nieco nostalgiczną, edukacyjną opowieścią o dziedzictwie kultury, tradycji i folkloru mazowieckiej wsi prezentowaną poprzez pryzmat ludzi – pasjonatów, którzy ocalają elementy dziedzictwa kulturowego materialnego i niematerialnego, aby je przekazać następnym pokoleniom. W filmie jest wykorzystany wciągający storytelling zaczerpnięty z przeprowadzonych z nimi rozmów. Ich opowieść zilustrowana jest starannie dobranymi zdjęciami oddającymi charakter miejsc i pasji, którymi się zajmują. W drugiej ich odsłonie filmy prezentują dobre praktyki, dzięki którym pokazywane pasje stają się atrakcjami i produktami turystycznymi pozwalającymi przyciągnąć na wieś turystów indywidualnych i grupowych oraz dzieci i młodzież ze szkół, którzy mogą spędzić czas w atrakcyjny sposób zanurzając się w atmosferę historii, folkloru, odbierając wieś wszystkimi zmysłami podczas zajęć i warsztatów, co często wśród gości przywodzi nostalgiczne wspomnienia z pobytu „u babci na wsi”, a u dla młodych stanowi zupełnie nowe odkrycie sielskiej wsi, o której wcześniej często nie mieli pojęcia.
Konferencja podsumowująca „Dziedzictwo kulturowe szansą rozwoju zrównoważonej turystyki oraz edukacji regionalnej”
Zwieńczeniem projektu była konferencja prezentująca ciekawe rozwiązania dotyczące możliwości innowacyjnego wykorzystania potencjału kulturowego dla rozwoju oferty turystycznej oraz promującej również powstały przewodnik, filmy promocyjne, wideo-wywiady, artykuły oraz umożliwiająca transfer wiedzy i wymianę informacji pomiędzy partnerami zainteresowanymi rozwojem turystyki na obszarach wiejskich, przede wszystkim nawiązanie kontaktów między osobami kultywującymi tradycje mazowieckiej wsi a nauczycielami ze szkół podstawowych i średnich z Mazowsza.
W konferencji uczestniczyli również bohaterowie zaprezentowani w przewodniku, którym podziękowaliśmy wręczając pamiątkowe dyplomy. Smakowitą jej częścią były również przysmaki reprezentujące również smaki Mazowsza z których część była oznaczona znakiem „Dziedzictwo kulinarne Mazowsze”.
Uczestnicy konferencji mogli zdegustować: karpia wędzonego na razowym chlebie, pasty z karpia wędzonego na razowej bagietce, paprykarza z karpia na czosnkowej bagietce, powideł olenderskich, miodu nektarowego lipowego, miodu nektarowego sosnowego, miodu nektarowego słonecznikowego, miodu z pyłkiem i propolisem, pierniczki staropolskie oraz kruche ciasteczka.
